Abondar e Abundar

Estes dous verbos onde unha vogal marca a diferenza, teñen a mesma orixe: o verbo latino “abundare” que expresaba “ser abundante ou ter en abundancia”, conservado no verbo “abundar”. Mais del xurdiu a variante “abondar” para expresar “ser suficiente”, que obviamente ten un matiz diferente. Non é igual “abunda a comida” ca “abonda a comida”, dado que na primeira frase a comida pode ser máis da necesaria pero na segunda soamente chega para cubrir a necesidade.

            Relacionados co verbo “abundar” están o substantivo “abundancia” e o adxectivo “abundante”, mentres que co verbo “abondar” están o indefinido “abondo”, o adverbio “abondo/dabondo” e o adxectivo “abondoso”, que malia proceder do verbo “abondar” é sinónimo de “abundante”. Por tanto hai unha nidia diferenza entre “abondo”, sinónimo do indefinido “bastante” ou do adxectivo “suficiente”, e “abondoso”, así poderiamos dicir: “Temos abondosos proxectos por facer e cartos abondos para realizalos”.

            Hai que sinalar que mentres o indefinido “abondo” acompaña detrás ao substantivo, o seu sinónimo “bastante” vai diante, así: “Hai bastantes patacas para o guiso”, significa o  mesmo ca: “Hai balocas abondas pró guisado”. Xa que logo, os verbos “bastar” e “abondar” son perfeitos sinónimos co único significado de: “ser suficiente”.

            O dicionario RAG non recolle substantivo ningún para expresar o concepto de “suficiencia” ou calidade do que abonda. E os anteriores que recollen o substantivo “abondamento” fano co significado de “abundancia”, tal como sucede en castelán (abundamiento) ou en portugués (avondamento).

            E isto último lévanos a ter en conta que en portugués as variantes: “abundar”, “abondar” e “avondar” son sinónimas, e tamén os substantivos: “abundância” e “avondança”, “avondamento”; os adxectivos: “abundante”, “abundoso” e “avondoso”; e os adverbios: “abundantemente” e “avondo/abondo”, “avonde/abonde”. Polo que en portugués non hai matiz ningún que diferencie ambos os verbos e palabras relacionadas, sendo perfeitamente intercambiábeis. Peculiaridade que non hai que esquecer ao ler ou escribir en galego ou en portugués.